Ukuthuthuka kwezobuchwepheshe ezingxenyeni eziningi zomhlaba sekuyindlela yokuguqula ezomnotho eziningi, kufaka phakathi i-India. Ubuchwepheshe eNdiya buhlala bungamandla okushayela emnothweni wezwe. Kodwa-ke, i-India isebenzisa i-inki engafinyeleleki ukugwema ukuvota okuphindwe kabili futhi isebenzise amagama abantu abashonile ukuvota okhethweni. Ukusetshenziswa kwe-inki engafinyeleleki okhethweni akuhlangene nalutho nobuchwepheshe. Ngaphambi kokuthi kunikezwe iphepha lokuvota kulowo ovoti, igama labavoti liyakhonjwa futhi lifakwe ohlwini lwabavoti. I-Ink ehlala njalo isiza izikhulu zokhetho ukuthi zihlole ukuthi ngabe umuntu othile uvote nokuthi igama labo lifakwe ngokungalungile. Lokhu futhi kugwema izinsolo zalabo asebevele bavote.
Ngokwemibiko, cishe amazwe angama-24 emhlabeni jikelele asebenzisa uyinki engafinyeleleki okhethweni. IPhilippines, India, Bahamas, Nigeria namanye amazwe basasebenzisa uyinki engafinyeleleki ukuze baqinisekise futhi bavimbele ukuvota okuningi nokunye okungahambi kahle. Eqinisweni, lawa mazwe athuthuke ngokweqiniso kuneGhana. Kodwa-ke, naphezu kwezinga eliphakeme lokuthuthuka kwezobuchwepheshe kulawa mazwe, i-inki engafinyeleleki ibalulekile ezinqumweni zokuvota.
Kungani IKhomishini Yezokhetho yaseGhana, eyayibiza ama-Persiole Phendula kathathu okhethweni olujwayelekile lwama-2020, likholelwa ukuthi uyinki olungenakufinyeleleka esetshenziselwa ukulawula ukhetho oluningi kufanele lugcinwe okhethweni oluzayo? Ngaphezu kwalokho, ukhetho lomkhandlu wesifunda lwakamuva luye lwabonakala ngokungasebenzi kahle, okubandakanya ukwehluleka kwezifunda eziningi ukuba zibambe amavoti ukugwema ukungahambisani okufanayo ngokuzayo. Kodwa-ke, iKhomishini YaseYurophu inentshisekelo yokuphonsa ukungabaza ngobuqotho bokhetho lwethu ngokususa uyinki engathandeki.
Ngeshwa, i-EC ayikwazanga ukuletha izinto zokhetho ezikhungweni eziningi zokuvota ngesikhathi esifanele noma yathola amagama amaningi aqokiwe afakiwe kuvoti. Kodwa-ke, kunokuba usebenze ukuthuthukisa ukusebenza kwawo, bekufunwa ukuhlwanyela ukungabaza ekuziphatheni nasekuqapheleni ukhetho lwamahhala, olunobulungiswa futhi olusobala. Okwenzekile okhethweni lomkhandlu weCounty Council bekungadingekile futhi akunakuvunyelwa ukuthi kwenzeke okhethweni olujwayelekile lwama-2024. Ngaphandle kwalokho, kuzodala ukungezwani ezweni. Umsebenzi oyinhloko weKhomishini Yokhetho ukwenza ukhetho olusobala, lwamahhala nolulungile. Noma yimuphi umzamo wokwenza futhi wenze noma yiziphi izenzo ezingabazisayo okuhloswe ngazo ukwehlisa isithunywa se-Core Mission okukhulunywe ngazo ngenhla akulona iqiniso futhi kungaholela ekungazethembi. Kubalulekile ukuqaphela ukuthi ikhomishini yokhetho ayinawo amandla okwenza izinqumo ezingekho emthethweni okhethweni. Amaqembu akumele aphikise ukuvumelana neKhomishini YaseYurophu. Konke okumele kube yinzuzo yamaqembu ezepolitiki amele izixuku e-IPAC.
Ukusetshenziswa kwe-inki engafinyeleleki kunemiphumela ebalulekile yenqubo yokuvota. Uyinki unomphela uhlala esikhunjeni amahora angama-72 kuye kwangama-96. Yize kukhona amakhemikhali angasusa leli manki esikhunjeni, lihlala eminweni elide futhi lingatholwa uma amakhemikhali asuswa kungakapheli usuku noma amabili. Akungatshazwa ukuthi ukusetshenziswa kwe-inki engafinyeleleki kuzoqeda amavoti afile nokuvota okuningi. Manje kungani i-EU imele ukuyisebenzisa? Enye inkinga emangalisayo: Ngesikhathi sokhetho lwesiFunda, ikhomishini yokhetho ayikwazanga ukuhlinzeka ngezinto zokhetho ezifundeni eziningi zezwe ngesikhathi. Kungani ukuvota kwaphela ngo-15: 00? Lesi siphakamiso sicatshangwe kahle ngaphandle futhi amaqembu ezepolitiki akufanele akuvumele. Iqiniso elingenakuphikwa ukuthi abantu abaningi bazovinjelwa, njengoba okhethweni lokugcina abavoti abaningi bebesazivotela ezingxenyeni eziningi zedolobha lapho amavoti avale (5 pm). Uma okhethweni lwangaphambilini iziteshi zokuvota eziningi zingavala ukuvota ngemuva kwesikhathi esishiwoyo (5:00 pm), kungenzeka kanjani lokhu? Isiphakamiso se-3 PM asihloselwe ukwehlisa abantu abaningi belungelo labo lokuvota. Ngakho-ke, umsebenzi weKhomishini Yezokhemithi akuwona ukwehlisa abantu, yenza izinqumo ezingekho emthethweni, baziphathe futhi babhekele ukhetho olungalungile.
Imisebenzi ye-EC kufanele: Nikeza okufakwa ekuthuthukisweni kwenqubomgomo futhi kuqinisekiswe ukuthuthukiswa kanye nokuqaliswa kwemihlahlandlela yokhetho; Qinisekisa ukuthi imingcele yeziteshi zokuvota ichazwa ngezinhloso zokhetho. Sebenza nomnyango wokuthenga ukuze uqinisekise ukutholwa kanye nokusatshalaliswa kwezinto zokhetho. Qinisekisa ukulungiswa, ukubukeza nokwanda kohlu lwabavoti. Qinisekisa ukusebenza nokuqapha kwalo lonke ukhetho lomphakathi nezincazelo; Qinisekisa ukusebenza nokuqapha kokhetho emizimbeni yombuso nakuwona amazwe; Qinisekisa ukuthuthukiswa kanye nokwenziwa kwamasu wobulili kanye nokukhubazeka;
Isikhathi sePosi: Meyi-22-2024